Nu we toch in de vakantiestemming zijn wil ik een aantal gemeenten aan de kust behandelen: Bergen; voortgekomen na een fusie tussen Bergen; Egmond (aan zee; – Binnen en – aan den Hoef); Bergen en Schoorl ; Noordwijk en Zantvoort. Voor bronnen verwijs ik naar Wikipedia. De afbeeldingen van de gemeentewapens zijn afkomstig uit het koffieboek van HAG en van Ralph Hartemink. In dit artikel wordt nu alleen BERGEN behandeld!
De gemeente Bergen is een fusiegemeente die alweer bijna 10 jaar geleden in zijn huidige vorm bestaat. In 2001 gingen de voormalige gemeenten van Egmond aan Zee; Egmond Binnen; Egmond aan den Hoef; Schoorl samen met de bestaande gemeente Bergen. Het gemeentewapen laat deze fusie zien in de rood-gele sergeantsstrepen van Egmond ; de zilveren eenden van Bergen en de rode eenden van Schoorl. Legeszegels hoef je van die periode niet te verwachten. Daarvoor moeten we verder terug in de tijd. Ik begin daarom bij de gemeente Bergen.
De eerste vermeldingen van Bergen dateren al uit de 10e eeuw waarbij het toen ging om een kleine buurtschap rond een kerk ging. Deze kerk is in de loop van de geschiedenis meerdere malen gebouw en vernield. Een van de gedenkdata is 1799 ofwel de Salg bij Bergen. Daarbij werd tijdens de 2e Coalitieoorlog een Brits-Russisch invasieleger door de Frans-Bataafse troepen verslagen.
Sinds ca. 1900 is Bergen een kunstenaarsdorp dat veel schilders, schrijvers en architecten aantrekt. Op legesgebied heb ik alleen exemplaren vanaf ca. 1940. Het begint met de kleine rolzegels maar daar gaat de gemeente niet lang mee door. Het is vermoedelijk ook de enige serie die in dit type is besteld. De bestelde aantallen verwacht ik ook tussen de 100 voor de hoge waarden en 2000 voor de meest gangbare waarden. Enkele jaren later wordt overgeschakeld op type L waarbij handmatig de waarden moet worden ingevuld.
Model Rolsmal van ca 15 x 29 mm heeft een tekstoverdruk in donkerblauw en een zwart rolnummer van 5 cijfers. Het gemeentewapen is in rood op de achtergrond gedrukt. Voor de individuele waarden geldt verder:
- 1 cent: wit met blauwgroene verticale band
- 5 cent: groen
- 10 cent: wit
- 25 cent: okergeel
- 50 cent: lichtgrijs
- 1 Gld: lichtrood
- 2 Gld: lichtblauw met lila verticale band
- 2,50 Gld: wit met donkerroze verticale band
- 5 Gld: okergeel met donkerroze verticale band
- 10 Gld: lichtroze met donkerroze verticale band
Bij het type L is er iets eigenaardigs aan de hand. Er zijn uitgaven waarbij het gemeentewapen onder rond is en “N.H.” heeft om geen verwarring met de gemeente Bergen in Limburg te hebben. Er zijn ook uitgaven waarbij het gemeentewapen een rechthoekig model is met ronde hoeken en zonder “N.H.”. Het wapen zit er verder hetzelfde uit. Ik heb daar verder nog geen verklaring voor teruggevonden. Met dank aan de verzameling van Hanspaul Hager heeft deze gemeente toch nog aardig wat modellen gebruikt. Van een aantal exemplaren zijn voorbeelden op document bekend of fragmenten waarbij een jaar van gebruik wordt weergegeven. Daardoor is het enigszins mogelijk een chronologisch verloop van de zegels te bepalen. Na de beginjaren van 1970 is het onduidelijk of er nog modellen van een latere datum bestaan. Aan de lezers de uitdaging om hierop in te springen.
Tot de volgende keer.
