Jac. Jongert, de ontwerper van de eerste series rentezegels

Overige zegels

Jac. Jongert is waarschijnlijk de bekendste onbekende ontwerper van ons land, aldus de achterzijde van het boek “Jac. Jongert 1883-1942, proeven is koopen”. Het boek is in 2009 uitgegeven door Museum Boijmans van Beuningen te Rotterdam naar aanleiding van een tentoonstelling over zijn werk. Het boek geeft een overzicht van het werk van Jongert. Jongert is een exponent van het modernisme.

Boek “Jac. Jongert 1883-1942, proeven is koopen” en portret van Jongert door Richard Roland Holst uit 1917 (collectie Rijksmuseum).

Jongert heeft duizenden ontwerpen gemaakt voor uiteenlopende opdrachtgevers en zaken. Als bekende opdrachtgevers zijn te noemen de Glasfabriek Leerdam, de Utrechtse Jaarbeurs, de Volksuniversiteit Rotterdam en de allerbekendste De Erven de Wed. J. Van Nelle. Voor die laatste heeft hij meer dan 1000 ontwerpen op naam staan. Als zaken die hij ontworpen heeft zijn te noemen boekbanden, posters, tapijten, behang, keramiek, meubels, reclamemateriaal en productverpakkingen.

Verpakkingsmateriaal gemaakt voor Van Nelle.

De bekendste werken van Jongert zijn als verpakkingsmateriaal gemaakt voor Van Nelle. Veel van die verpakkingen worden nog regelmatig aangeboden op marktplaats, soms als replica.

Jongert heeft ook voor Joh. Enschedé gewerkt. In 1919 werd hem gevraagd om enkele ontwerpen voor rentezegels te maken. Daarna verscheen van zijn hand een serie luchtpostzegels (1929) en tot een bankbiljet (1930). Twee ontwerpen van bankbiljetten hebben de drukpersen niet gehaald.

Links: Mercurius als motief voor de luchtpostzegels die speciaal ontwikkeld waren voor gebruik tussen Nederland en Nederlands-Indië. Rechts: Een gehelmde Minerva als motief voor de bankbiljetten van 50 gulden. Het biljet is tot 1945 in omloop gebleven en er zijn er 3,8 miljoen van gedrukt.

Voorbeelden van de door Jongert ontworpen series rentezegels:

Van links naar rechts: 1909 weekzegel; 1909 vrije rente; 1909 navordering.
Van links naar rechts: 1921 9 weken, loonklasse IV; 1921 dagzegel loonklasse III; 1930 verhoogingszegel.

Het is plezierig om te constateren dat in het overzichtsboek over Jongert vier pagina’s zijn geweid aan de ontwerpen die Jongert heeft gemaakt voor Joh. Enschedé. Zeer aan te bevelen om eens te lezen.

Tagged
Fons O
Ik verzamel en bestudeer het Nederlandse zegelrecht van 1624 tot en met 1971.

Geef een reactie